3. Επαναστατικά κινήματα στη Μακεδονία και την Κρήτη


   Μετά τη συγκρότηση του ελληνικού κράτους, στις περιοχές που έμειναν έξω από τα σύνορά του συνεχίστηκαν τα επαναστατικά κινήματα, με σκοπό την απελευθέρωσή τους από την οθωμανική κυριαρχία. Ιδιαίτερα στη Μακεδονία και στην Κρήτη οι επαναστατικές ενέργειες ήταν πολλές.


1854 
  Οργανώθηκε στη Μακεδονία επανάσταση με την υποστήριξη μυστικών εταιρειών από την ελεύθερη Ελλάδα, διότι το ελληνικό κράτος κρατούσε ουδέτερη στάση.
Τσάμης Καρατάσος
   Παλιοί έμπειροι αγωνιστές όπως ο Τσάμης Καρατάσος πολέμησαν μαζί με ντόπιους Μακεδόνες, αλλά αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη Μακεδονία, ύστερα από παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων.


1866 
  Το 1866 η Κρήτη επαναστάτησε ζητώντας την ένωση της με την Ελλάδα. Κορυφαία στιγμή της Κρητικής Επανάστασης ήταν το Ολοκαύτωμα στο Αρκάδι. Στη μονή Αρκαδίου οι πολιορκημένοι Έλληνες, για να μην αιχμαλωτιστούν, ανατινάχτηκαν.
Το Ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου
  Το γεγονός αυτό σκόρπισε μεγάλη συγκίνηση στη Δυτική Ευρώπη, αλλά οι Μεγάλες Δυνάμεις υποχρέωσαν το ελληνικό κράτος να αποζημιώσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

1878 
  Το 1878 εθελοντές από την ελεύθερη Ελλάδα αποβιβάστηκαν στην Πιερία και κύρηξαν την ένωση της Μακεδονίας με την Ελλάδα. Οι επαναστάτες σύντομα αναγκάστηκαν να διαλυθούν αντιμετωπίζοντας ισχυρές οθωμανικές δυνάμεις.
Μακεδόνες επαναστάτες του 1878
1896 
  Το 1896 η Μακεδονία και η Κρήτη ξεσηκώθηκαν ταυτόχρονα, αλλά ύστερα από παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων οι πολεμικές επιχειρήσεις τερματίστηκαν. Ως αντάλλαγμα ο Σουλτάνος παραχώρησε στην Κρήτη αυτονομία.
Η σημαία της αυτόνομης Κρητικής Πολιτείας




Σχόλια